گیورگوس سفریس
| گیورگوس سفریس | |
|---|---|
 |
|
| متولد | ۱۳ مارس ۱۹۰۰ اورلا، ازمیر، امپراتوری عثمانی |
| درگذشته | ۲۰ سپتامبر ۱۹۷۱ آتن، یونان |
| حرفه | شاعر، دیپلمات |
| ملیت | یونانی |
| جوایز مهم | جایزه نوبل ادبیات ۱۹۶۳ |
گیورگوس سِفِریس (به یونانی: Γιώργος Σεφέρης) (۱۳ مارس ۱۹۰۰ - ۲۰ سپتامبر ۱۹۷۱) یکی از مهم‌ترین پایه‌گذاران شعر معاصر یونان است که از سال ۱۹۳۵ به‌این سو نفوذی بی‌پایان بر شاعران جوان کشور خود داشته‌است. اهمیت و اعتبار جهانی شعر او به‌حدّی بود که در سال ۱۹۶۳ به‌دریافت جایزهٔ نوبل در ادبیات نایل آمد.
گیورگوس سفریس دیپلمات نیز بود و از سال ۱۹۵۷ تا ۱۹۶۲ سفیر یونان در بریتانیا بود.
پیشینه
سفریس در ۲۹ ژانویه ۱۹۰۰ در اورلا در منطقه اسمیرنا (ازمیر کنونی) در آسیای کوچک زاده شد. پدرش حقوق‌دان و شاعر بود و او نیز راه پدر را برگزید. از سال ۱۹۱۸ تا ۱۹۲۴ در پاریس به‌تحصیل حقوق پرداخت و با دنیای شعر و ادب انس گرفت. سپس یک سال و نیم در انگلستان گذاراند و در سال ۱۹۲۶ وارد خدمات سیاسی کشورش شد و بیش‌تر عمر خود را در مقامات گوناگون سیاسی در خارج از یونان سپری کرد. ده سال آخر زندگی سیاسی‌اش را سفیر یونان در کشورهای مختلف خاورمیانه و سپس انگلستان بود. از چندین دانشگاه معتبر درجهٔ دکترای افتخاری گرفت، و هنگامی که ژنرال‌ها در یونان قدرت را به‌دست گرفتند حکومت دیکتاتوری آنان را محکوم کرد و به‌سال ۱۹۷۱ درگذشت.
ویژگی‌های اشعار
با این که سفریس سال‌های درازی دور از یونان زندگی کرده و گاه در آثارش تأثیراتی از شاعران پاره‌ای از کشورهای دیگر دیده می‌شود، شعرش از بنیان‌های سنّتی یونان باستان نشأت گرفته‌است. مایه‌های اساسی شعر او ترانه‌ها و آوازهای عامیانهٔ سنتی، با ادبیات کهن جزیره کرت و به‌ویژه شعر حماسی قرون وسطائی آن و اسطوره‌ها و افسانه‌های یونان باستان است؛ و بر چنین زمینه‌ای است که سفریس عناصر اساسی شعرش را استوار کرده‌است.
با این وصف، شعر او در پیوند با واقعیت‌های معاصر یونان است. او در شعرش نخست زمینهٔ شعریِ واقع‌بینانه‌ای را پدید می‌آورد و آن‌گاه شخصیت‌های افسانه‌ای و اسطوره‌ای را وارد صحنه می‌کند.
اسطوره و افسانه و سنت‌ها و ادبیات عامیانه، چندان در اشعار سفریس به‌هم تنیده شده‌است که درک آن را برای غیریونانی‌ها دشوار می‌کند. گذشته از این، در این اشعار احساس «ویرانگی» نیز مشاهده می‌شود که وجه مشخصهٔ شعر بسیاری از شاعران بزرگ اروپایی، آمریکایی و انگلیسی سال‌های پس از جنگ جهانی اول است. هم‌چنین علاقهٔ شدید سفریس به تجربه‌ها و نوآوری‌های شاعران فرانسوی معاصرش در سبک و آهنگ شعر، در همان ایّام، این احساس را به‌انسان القا می‌کند که او نیز چونان پل والری کوشش داشته‌است به‌شعر «ناب» دست یابد. در بسیاری از اشعاری که پس از سال ۱۹۳۵ سروده نفوذ تکنیکی الیوت و پاند نیز مشهود است.
با این همه، جوهر اصلی شعر سفریس تجارب شخصی اوست، که بیانگر برداشتی غم‌انگیز از زندگی است. و او چون شاعری «متعهد» کوشیده‌است هر آنچه را که از درد انسانی دریافته و احساس کرده در شعر خویش بازتاب دهد. در واقع سفریس شاعری است ملی‌گرا با دیدی جهانی.
هستهٔ اصلی بسیاری از اشعارش سفریس «جان» جاودانگی گذشته، دلتنگی‌های خیال‌آمیز، و درد وطن است. صحنه‌پردازی‌های او ساده و رؤیایی، و بیش‌تر مربوط به دریاست. امّا از گل و پرنده و سنگ و مجسمه‌های شکسته و خرابه‌ها نیز گاه در اشعار خویش سخن به‌میان می‌آورد. سبک و بیان شعری او نیز چون شاعران نمادگرا و فراواقع‌گرا بی‌پیرایه و فریبا و با ظرافت و زیبایی تغزلی همراه‌است.
ستراتیس دریانورد، یکی از شخصیت‌هائی است که در بسیاری از اشعار سفریس ظاهر می‌شود.
منابع
شهروند، رامین: ژرژ سه‌فه‌ریس، در: کتاب جمعه. سال اول شماره ۲۱. ۴ مرداد ۱۳۵۸. صص ۲۶ تا ۳۴. (مطلب در مالکیت عمومی به خاطر قدمت).
آمار
وب سایت:
