اورهان پاموک
![]() |
|
زادروز | ۷ ژوئن ۱۹۵۲ استانبول، ترکیه |
ملیت | ترک |
نامهای دیگر | اورهان پاموک |
آثار | نام من سرخ |
جایزهها | جایزه نوبل ادبی ![]() |
وبگاه | |
وبگاه رسمی اورهان پاموک |
اورهان پاموک (زاده ۷ ژوئن ۱۹۵۲) نویسنده و رماننویس اهل کشور ترکیه و برندهٔ جایزه نوبل ادبیات است. او نخستین ترکتباری است که این جایزه را دریافت کردهاست.
پاموک در کشور خود نویسندهای بسیار نامدار است. آثار او پیش از دریافت جایزه نوبل ادبیات به ۴۶ زبان و پس از آن به ۵۶ زبان ترجمه شدهاست.
زندگی
اورهان پاموک در خانوادهای پر فرزند و مرفه در محلهٔ نیشان تاشی استانبول متولد شد. او دروس متوسطه را در کالج آمریکایی رابرت در استانبول گذرانید.
پس از پایان تحصیلات متوسطه به اصرار خانوادهٔ خود به ادامهٔ تحصیل در رشتهٔ معماری در دانشکدهٔ فنی استانبول مشغول شد، هرچند پس از مدتی این رشته را نیمهتمام رها کرد.
او سپس در دانشگاه استانبول و در رشته روزنامه نگاری به تحصیل پرداخت و فارغ التحصیل شد. با این حال هیچ گاه کار روزنامه نگاری نکرد.
اولین رمانش آقای جودت و پسران را که حکایت خانوادهای متمول و پرتعداد است سال ۱۹۸۲ نوشت و جوایز ملی ارهان کمال و کتاب سال را برایش به ارمغان آورد.
پاموک بعد از انتشار رمان قلعه سفید کرسی تدریس ادبیات داستانی را در دانشگاه کلمبیا پذیرفت و به همراه همسرش از ۱۹۸۵ تا ۱۹۸۸ مقیم نیویورک شد.
این رمان و تقریباً به همه زبانهای اروپایی ترجمه شد. او در این رمان رفاقت یک دانشمند عثمانی را با بردهای رومی روایت کردهاست.
اوج شهرت پاموک زمانی بود که رمان نام من سرخ را در سال ۱۹۹۸ منتشر کرد و انبوهی از جوایز ادبی در کشورهای مختلف را برایش به ارمغان آورد.
سال ۲۰۰۲ رمان برف را منتشر کرد که خودش آن را نخستین و آخرین رمان سیاسی در کارنامه کاریش خواند. ضمیمه روزنامه نیویورک تایمز سال ۲۰۰۴ این رمان را یکی از ۱۰ رمان برتر جهان معرفی کرد.
پاموک سال ۲۰۰۳ کتابی با عنوان استانبول منتشر کرد که در واقع اتوبیوگرافی نویسندهاست. بسیاری این کتاب را یکی از بهترین اتوبیوگرافیهای نویسندگان ادبی میدانند.
آخرین رمان او موزه معصومیت نام دارد که به موضوع عشقهای ممنوعه در کشورهای اسلامی میپردازد.
او سال ۱۹۸۲ ازدواج کرد و سال ۱۹۹۱ اولین فرزندش که دختری است به دنیا آمد. پاموک اکنون به اتفاق خانواده اش مقیم استانبول است.
اظهارات جنجالبرانگیز
او اظهارات جنجالبرانگیزی در مورد کشتار کردهای ترکیه و کشتار ارامنه ساکن ترکیه در سالهای ابتدایی جنگ جهانی اول داشت که با واکنش ملیگرایان ترکیه مواجه شد و در پی آن سال ۲۰۰۵ شکایتهایی از او صورت گرفت.
پاموک در مصاحبهای با نشریه سوئسیی Das Magazin گفت «سی هزار کرد و یک میلیون ارمنی در این کشور کشته شدهاست. تقریبا هیچکس جرأت نمیکند اسمی از آن ببرد. اما من این کار را میکنم.
جوایز ادبی
- جایزه صلح کتابفروشان آلمان، سال ۲۰۰۵.
- جایزه نوبل ادبیات، سال ۲۰۰۶
آثار پاموک به فارسی
- قلعه سفید، ترجمه ارسلان فصیحی، نشر ققنوس
- زندگی نو، ترجمه ارسلان فصیحی، نشر ققنوس
- نام من سرخ، ترجمه عین له غریب، نشر چشمه، ۱۳۸۹
- چهره پنهان، ترجمه امیر عزتی، روز آنلاین
کتابشناسی پاموک
- آقای جودت و پسران، ۱۹۸۲
- خانه ساکت، ۱۹۸۳
- قلعه سفید، ۱۹۸۵
- کتاب سیاه، ۱۹۹۰
- چهره پنهان، ۱۹۹۲
- زندگی تازه، ۱۹۹۴
- نام من سرخ، ۱۹۹۸
- رنگهای دیگر(منتخب نوشتهها و گفتگوها)، ۱۹۹۹
- برف، ۲۰۰۲
- استانبول: شهر و خاطره ها، ۲۰۰۳
- چمدان پدرم(خاطرات)، ۲۰۰۷
- موزه معصومیت، ۲۰۰۸