مقبرةالعرفا یکی از گورستان‌های تاریخی شهر تبریز است. این گورستان مدفن ده‌ها تن از ادیبان و عارفان ایران از جمله شمس تبریزی را در خود جای داده‌است. مقبرةالعرفا در دورهٔ پهلوی تخریب شده و در محل آن، باغ گلستان احداث گردید.

در منابع متعدد تاریخی نظیر «بلدیهٔ سلطان بلد»، «رسالهٔ سپه‌سالار»، «مجمل فصیح» و «مناقب ولایت‌نامه» آرامگاه شمس تبریزی در تبریز و در گورستان گجیل (مقبرةالعرفا) ذکر شده‌است. هم‌چنین در لغت‌نامهٔ دهخدا و کتاب‌های منتشرشده توسط شهرداری تبریز نیز به دفن این عارف در این شهر اشاره شده‌است.

بنای یادمان شمس تبریزی در باغ گلستان و در محل گورستان تاریخی مقبرةالعرفای تبریز ساخته خواهد شد. پس از احداث این بنا، بنیاد پژوهشی، علمی و فرهنگی شمس‌شناسی نیز در همین مکان تأسیس خواهد گردید. مجری ساخت این بنا، یکی از سرمایه‌گذاران تبریزی مقیم ترکیه به نام «علی پولاد» است.

طرح احداث بنای یادمان شمس تبریزی در سال ۱۳۸۷ خورشیدی توسط شهردار و اعضای شورای اسلامی شهر تبریز مطرح شد. پس از این تاریخ، مسابقه‌ای جهت برگزیدن بهترین طراحی این بنای یادمان برگزار شده و سرانجام طرح برگزیده انتخاب گردید.

بنای یادمان شمس تبریزی برطبق برخی پیش‌بینی‌ها تا سال ۱۳۹۱ خورشیدی به بهره‌برداری خواهد رسید. با توجه به تقدس عدد ۸ در اسلام و نیز درب‌های هشت‌گانهٔ بهشت، این بنا از ۸ منارهٔ ۴۰ متری تشکیل یافته‌است.

منابع

 

آرامگاه دوکمال.

آرامگاه دوکمال که مدفن کمال خجندی (شاعر سده‌های هشتم و نهم هجری) و کمال‌الدین بهزاد (نقاش سدهٔ دهم هجری) است، در یکی از باغ‌های محلهٔ بیلان‌کوه در شرق شهر تبریز جای گرفته‌است.

این آرامگاه در سال ۱۳۳۸ خورشیدی کشف شده و مرمت آن توسط انجمن آثار و مفاخر فرهنگی آغاز گردید؛ همچنین لوح یادبودی در این مکان نصب شده‌است.

منابع

پیوند به بیرون

• خبرگزاری جمهوری اسلامی؛ مرمت آرامگاه دوکمال در تبریز

 

کاخ استانداری آذربایجان شرقی.

کاخ استانداری آذربایجان شرقی مهم‌ترین نهاد سیاسی در استان آذربایجان شرقی می‌باشد که در میدان شهدای شهر تبریز واقع شده‌است. پیش‌تر عمارت تاریخی «شمس‌العماره» در این مکان قرار گرفته‌بود. این بنا ساختمان چهارطبقه‌ای بوده که دارای عمارت کلاه‌فرنگی نیز بوده‌است و بنای آن را به «نجف‌قلی خان» پسر «مرتضی‌قلی خان» نسبت داده می‌شود. ابتدا شمس‌العماره را «درب اعلی» نامیده‌اند و در زمان عباس میرزا که به محل حکمرانی ولی‌عهد تبدیل شد به «عالی قاپو» موسوم گردید. در دوران ولی‌عهدی ناصرالدین شاه به شمس‌العماره تغییر نام داد و نهایتاً در دورهٔ مظفرالدین شاه با تعمیر کلی بنا، عمارت حرم‌خانه را نیز بر آن افزودند. پس از انقلاب مشروطیت و فروپاشی سلسلهٔ قاجار به محل استقرار والی آذربایجان تبدیل شد. در سال ۱۳۱۲ خورشیدی این بنا آتش گرفت و بسیاری از بخش‌های مربوط به دورهٔ زندیه وقاجاریه از بین رفتند.

اطلاعات کلی
نام	آسیاب خرابه
کشور	ایران
استان	استان آذربایجان شرقی
شهرستان	جلفا
اطلاعات اثر
نام محلی	خارابا دییرمان

آسیاب‌خرابه به ترکی خارابا دییرمان یکی از مکان‌های دیدنی و گردش‌گری استان آذربایجان شرقی می‌باشد که در شهرستان جلفا و در چند کیلومتری مرز ایران با جمهوری آذربایجان واقع شده است.

پیشینه

آسیاب‌خرابه، آسیابی آبی بوده است که سال‌ها پیش مورد استفاده مردم منطقه می‌گرفت ولی هم‌اکنون به دلیل تخریب قسمت‌های عمده آن کاربردی ندارد و به همین دلیل به «آسیاب‌خرابه» شهرت یافته است. ارتفاع آسیاب ۱۰ متر و مساحت محوطه پایینی آن ۲۰۰ متر مربع است.

ویژگی‌های طبیعی

آسیاب‌خرابه شامل آبشارهای کوچک و بزرگ می‌باشد که از بالای کوه به سمت پایین آن سرازیر می‌شود. آب این آبشارها از چشمه‌های متعدد موجود در بالای آسیاب که از کوه کیامکی سرچشمه می‌گیرد، تامین می‌گردد. سطح دیواره‌های آبشار از خزه‌ها و سایر گیاهان آبزی پوشیده شده است به طوری که منظره‌ای زیبا به وجود آمده است.

اطلاعات کلی
نام	کتیبه میخی اورارتویی جوان قلعه
کشور	ایران
استان	استان آذربایجان شرقی
شهرستان	شهرستان عجب‌شیر
اطلاعات اثر
کاربری	قلعه، کتیبه
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت	۹۴۷۷
تاریخ ثبت ملی	۱۴ مرداد ۱۳۸۲

کتیبه میخی اورارتویی جوان قلعه مربوط به اورارتو است و در شهرستان عجب شیر، روستای جوان قلعه واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۴ مرداد ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۹۴۷۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

جستارهای وابسته

• فهرست آثار ملی ایران
• سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری

منابع

اطلاعات کلی
نام	قلعه ضحاک هشترود
کشور	ایران
استان	استان آذربایجان شرقی
شهرستان	شهرستان هشترود
اطلاعات اثر
کاربری	قلعه
دیرینگی	دوره اشکانیان
دورهٔ ساخت اثر	دوره اشکانیان، دوره ساسانیان، دوران‌های تاریخی پس از اسلام
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت	۲۲۵۴۴
تاریخ ثبت ملی	۲۷ اسفند ۱۳۸۶

قلعه ضحاک در۲۰کیلومتری جنوب شرقی شهرستان هشترود در استان آذربایجان شرقی در ایران واقع شده‌است.

این دژ تاریخی، احتمالاً بازمانده‌ای از دوران اشکانیان، یا معبدی زردشتی و یا محلی برای پادگان نظامی محلی بوده‌است.  طاق این دژ، در کنار آثار به جا مانده در تپه میل ورامین، از نمونه‌های معماری روزگار اشکانی است که سپس‌تر به شکلی کامل‌تر و شکوهمندتر در طراحی ایوان خسرو در تیسفون دیده می‌شود.

نگارخانه

مهمترين اين نگاره‌ها، شاهينی است كه پنجه بر پشت گاو زده و بسيار شبيه به ميترا در آيين مهر است. این نگاره در یک فضای ۱۲۱ متر مربعی به دست آمده است و در کنار آن نگاره‌های دیگری همچون یک سرباز پارتی، سر چند شیر در حال غرش، تصویر یک ایزدبانو، تصویر یک مرد در درون گل نیلوفر یا پرتوهای خورشید، به دست آمده است.