میرزا ابراهیم فلکی حکمی زنجانی معروف به میرزا ابراهیم ریاضی در سال ۱۲۷۲ هجری قمری در یک خانواده ثروتمند در شهر زنجان به دنیا آمد. او از حکماء و از شخصیت‌های بزرگ فلسفی در زمان خود بوده و در عرفان و فقه و بخصوص ریاضیات تبحر ویژه‌ای داشته است.

تحصیلات

ابتدا میرزا ابراهیم در بازار به مدت کوتاهی مشغول به شاگردی شد. بعد به توصیه یکی از دوستان پدر او به مسجد سید زنجان رفت و در آنجا مشغول تحصیل شد و تحصیلات خود را ادامه داد. در ابتدای تحصیلات او در زنجان، شیخ حسن نامی، استاد او، به خاطر جثه لاغر و اندام کوچک او چندان رغبتی برای تدریس به او نشان نمی‌داده است، اما پس از مدت کوتاهی پی به نبوغ و استعداد فوق العاده او برد. میرزا ابراهیم برای ادامه تحصیلات به تهران رفت و در مسجد سپهسالار تهران حجره‌ای گرفت و در آنجا مشغول به تحصیل شد. از اساتید او میرزا فقیه نامدار، میرزا حسین سبزواری، آقا علی، آقا محمد رضا و میرزا ابوالحسن جلوه بوده اند. میرزا ابراهیم در علوم عقلی و نقلی با استفاده از آن اساتید به استادی مسلم رسید و در فقه از میرزا محمد حسن آشتیانی درجه اجتهاد گرفت. او در سال ۱۳۴۰ هجری قمری تحت تاثیر آخوند ملا قربانعلی زنجانی به زنجان بازگشت. از اساتید دیگر میرزا ابراهیم حکمی در زنجان را می‌توان نام برد.

از خصوصیات میرزا ابراهیم حکمی این بوده که او متخصص ریاضیات بوده و در ریاضیات آنقدر تبحر داشته که در اوائل تاسیس دانشگاه در ایران به او رجوع می‌کردند. سید ابوالحسن رفیعی قزوینی شاگرد او در ریاضیات بوده است. او درباره میرزا ابراهیم حکمی گفته من از اصفهان آمدم به زنجان و به مدت ۹ ماه در مدرسه جمیله خانم اقامت کردم تا از شیخ ابراهیم حکمی ریاضیات بخوانم و بعد گفته: نظیر او در ریاضیات در ایران کسی و جود ندارد. از شاگردان میرزا ابراهیم سید حسین زنجانی بوده که در زنجان منظومه تدریس می‌کرده است میرزا ابوعبدالله زنجانی(شیخ الاسلام زنجانی)، آقا سید ، آیت‌الله سید احمد زنجانی و آیت‌الله حسین دین محمدی زنجانی نیز از شاگردان او بوده اند.

وفات

میرزا ابراهیم حکمی در۱۳ رمضان ۱۳۵۱ هجری قمری در سن ۷۹ سالگی در تهران در گذشت و در رواق ورودی حرم امامزاده سید ابراهیم زنجان به خاک سپرده شد.

آثار و تالیفات

• شرح زبده بر شیخ بهایی
• حاشیه بر اصول اقلیدس تا مقاله دهم
• تالیف رساله عقد انامل
• حاشیه بر شرح چغمینی قاضی زاده روی
• تعلیقات بر مفاتح الحساب مولانا غیاث الدین کاشانی

شناسنامه
نام کامل	سید عزالدین محمد موسوی حسینی زنجانی
لقب	آیت‌الله‌العظمی
نسب	سید عزالدین محمد بن بن میرزا ابوالفضائل بن میرزا عبدالواسع بن
تاریخ تولد	۱۳۰۰
زادگاه	زنجان، ایران
محل تحصیل	قم، نجف
محل زندگی	مشهد
اساتید	سید روح‌الله خمینی سید محمدحسین طباطبایی سید ابوالقاسم خویی سید محسن حکیم
وبگاه رسمی

سید محمد عزالدین حسینی زنجانی (زادهٔ ۱۳۰۰ ـ زنجان)، از مراجع تقلید شیعه و اهل ایران است.

حسینی تحصیلات خود را در زنجان آغاز کرده و در قم و نجف پی گرفته است. او از شاگردان محمدحسین طباطبایی به شمار می‏رود و مانند استادش مشرب فلسفی دارد. زنجانی از سال ۱۳۳۵ تا ۱۳۵۸ امام جمعه شهر زنجان بود. او اکنون در مشهد اقامت دارد. او مؤسس کتابخانه حسینی شهر زنجان است.

تولد و خانواده

سید عزالدین محمد حسینی زنجانی در سال ۱۳۰۰ (۱۳۴۰ قمری) در شهر زنجان و در بیت علم و فقاهت دیده به جهان گشود. نماز جمعه زنجان در سال‌های متمادی به وسیله اجداد او اقامه می‌شد. جد اعلای زنجانی، از مجتهدین بنام زنجان در عصر خود بود. عبدالله میرزا (پسر فتحعلی شاه و حاکم زنجان) که شیفته و مرید سید محمد مجتهد شده بود، مسجد سید زنجان را برای اقامه نماز جمعه و جماعت به امامت وی بنا کرد. پدر او از علمای برجسته ایران و نماینده زنجان در مجلس موسسان بود. پسردائی های پدرش سید رضا زنجانی و سید ابوالفضل زنجانی نیز از روحانیون برجسته و اعضای عالی رتبه جبهه ملی ایران بودند و پسرعمه پدرش عبدالکریم زنجانی از مبلغان اتحاد اسلام به شمار می‏رفت و سالها در حرم حضرت علی بن ابی‌طالب (ع) نماز جماعت برگزار می کرد.

 

آیت‌الله میرزا محمود حسینی

تحصیلات

وی نخست تحت تربیت پدرش میرزا محمود حسینی، امام جمعهٔ زنجان، مدارج علمی را طی کرد و همزمان به تحصیلات کلاسیک و فراگیری زبان فرانسه نزد میرزا مهدی خان وزیری پرداخت. قبل از تشکیل حوزه علمیه قم به‌وسیله عبدالکریم حائری یزدی حوزه‌های شهرهای ایران فعــال بوده، حوزه علمیه زنجان موقعــیت خاصی داشته است. وی دوران مقدمات، سطح و مقداری از درس خارج را در حوزه زنجان و در نزد این اساتید گذراند:

دوره ادبیات؛

1. سید رضا جوقینی (جامع المقدمات)
2. سید عبد الصمد غزالی (سیوطی)
3. شیخ مختار لنکرانی (مغنی)
4. شیخ یحیی مدرسی (مطول)

دوره سطح؛

1. علی رفاه (شرح لمعه)
2. آیت‌الله سید احمد مجتهدی - عموی او - (قوانین الاصول)
3. آیت‌الله حسین دین‌محمدی زنجانی (رسائل و مکاسب)
4. آیت‌الله عبدالکریم خوئینی زنجانی (کفایة الأصول)

دوره فلسفه و منطق؛

1. سید مجتبی موسوی انگورانی (منطق)
2. آیت‌الله میرزا محمود حسینی زنجانی (منظومه و اسفار در فلسفه)

وی در دوره خارج به همراه رضا روزبه در جلسات درس پدرش، میرزا محمود حسینی زنجانی شرکت می‌کرد.

مهاجرت به قم

وی در سن بیست سالگی به حوزه علمیه قم هجرت کرده و در درس خارج آیت‌الله العظمی حجّت در فقه و اصول حاضر می‌شود. از اول اصول تا اواخر استصحاب و در فقه از اول خیار مجلس تا آخر خیارات و یک دوره صلاه که حدود سیزده سال طول می کشد. پس از گذشت چند سال از ورود او آیت‌الله سید حسین بروجردی در قم اقامت می کند، حسینی زنجانی در دروس او شرکت می‌کند و نیز یک دوره در درس اصول آیت‌الله صدر حاضر می‌شود. هم‌چنین در نزد آیت‌الله سید احمد خوانساری خارج مباحث الفاظ مقالات را به‌پایان می‌رساند.

کتاب اسفار را به جز مباحث جواهر و اعراض پیش سید روح‌الله خمینی می‌خواند. در یکی از سفرها، پدرش از سید روح‌الله خمینی درباره او سؤال می‌کند، امام می‌گوید:

«ایشان بسیار خوش فهم و خوش قریحه هستند».

او دوره اسفار را پیش سید محمدحسین طباطبایی خواند.

حسینی زنجانی هم‌چنین از محضر آیت‌الله مهدی مازندرانی که از علمای بزرگ اما گمنام قم بود، استفاده می کند. وی کتاب اسفار را در سه دوره و نزد سید روح‌الله خمینی، سید محمدحسین طباطبایی و مهدی مازندرانی خوانده است.

علامه طباطبایی به حسینی زنجانی بسیار علاقه داشت و بارها از او سخن گفته‌است، از جمله در مصاحبه تلویزیونی که در اواخر عمرش انجام شد، هنگامی که خبرنگار سؤال کرد که از شاگردان برجسته خود به چه کسانی می توانید اشاره کنید، در پاسخ پس از مرتضی مطهری از او به عنوان حاج سید عزالدین امام یاد کرد. طباطبائی در جای دیگری اینگونه از او یاد می کند:

«مقام علمی حاج سید عزالدین برای مردم مجهول است، ایشان بسیار زحمت کشیده و دارای مراتب عالی علمی هستند»

نجف

آیت‌الله حسینی زنجانی پس از سا‏‏لها تحصیل و تدریس در حوزه علمیه قم به نجف مهاجرت کرد و در حالیکه خود از مجتهدین مطرح حوزه علمیه بود، ماه‌ها در مجلس درس آیات عظام سید عبد الهادی شیرازی و سید ابوالقاسم خویی و سید محسن حکیم زانو زد. اما پس از چندی به علت بیماری پدر مجبور به ترک نجف و بازگشت به ایران شد. سید محسن حکیم به حسینی احترام بسیاری می‌گذاشت و جایگاه علمی بالایی برای او قائل بود.

بازگشت به زنجان

پس از درگذشت پدرش، آیت‌الله میرزا محمود حسینی در سال ۱۳۳۵، برای تصدی امور مسجد سید که نسل اندر نسل در اداره حسینی‌ها بود، در زنجان ماندگار شد و اقامه نماز جمعه و جماعت را در آن مسجد به عهده گرفت.

حوزه درس خارج او نیز در زنجان دایر و محور بحث فقه کتاب «وسیله النجاه» آیت‌الله اصفهانی بود. او «کتابخانه حسینی» را در همین سالها در زنجان بنا کرد.

فعالیت‌های سیاسی

 

تظاهرات علمای مشهد در دوران انقلاب اسلامی ایران. ایستاده از راست به چپ: آیت الله میرصادقی زنجانی، میرزا علی فلسفی، میرزا مهدی نوقانی، سید عزالدین حسینی زنجانی، شیخ ابوالحسن شیرازی و سید محمدعلی شیرازی

در سال ۱۳۴۲ حسینی زنجانی که از محبوب‌ترین شاگردان سید روح‌الله خمینی بود، به صف مخالفان حکومت پهلوی پیوست و بازداشت شد.  پس از آزادی از زندان، در سال ۱۳۵۰ و در پی ایراد سخنرانی شدیدالحنی عليه شاه، به واسطه منوچهر آزمون، رئیس اوقاف وقت، مجبور به ترک زنجان شد و به مشهد رفت. دوران تبعید او در مشهد تا پیروزی انقلاب به درازا کشید. در طول مدت اقامت در مشهد به مبارزات خود ادامه داد. از جمله در در ۲۶ تیر ماه ۱۳۵۷ (همزمان با ماه شعبان) در طی اعلامیه در اعتراض به کشتار مردم توسط حکومت جشن‌های این دوره از سالِ قمری را لغو کرد. همچنین در کشته شدن سید مصطفی خمینی و کشتار تعدادی از مردم مشهد توسط حکومت پهلوی، عزای عمومی اعلام کرد. با پیروزی انقلاب او به دستور امام خمینی به زنجان باز بازگشت.

در مشهد ابتدا جلسات دروس او در مدرسه سلیمان خان تشکیل می‌شد و سپس به مسجد امام صادق(ع) منتقل گشت.

وی هم اکنون نیز در مشهد زندگی می‌کند.

تالیفات

كتاب‌ها و آثاری كه از او به جای مانده اغلب غیرفقهی است و بیشتر راجع به مسائل تفسیر و اخلاق:

• رساله عملیه
• مناسک حج
• شرح زیارت آل یاسین
• فیض العلیم فی شرح تحفة الحكیم
• یکصد و ده سوال (که مشتمل بر ۱۱۰ عدد از استفتائاتی است که از او پرسیده شده)
• مطارحات حول معیار الشرک فی القرآن (به زبان عربی و ترجمه فارسی)
• زندگی‌نامه علامه فرزانه شیخ محمدجواد بلاغی
• شرح خطبه حضرت زهرا (س)
• شرح زیارت عاشورا
• تفسیر سوره حمد
• راه رستگاری در اخلاق
• الانتزاعات من القرآن الكریم
• تفسیر ترتیبی قرآن
• حاشیه بر شرح منظومه ملاهادی سبزواری
• شرح و نقد مثنوی معنوی
• حاشیه بر اسفار ملاصدرا
• تصوف و در نهایت شرح نهج‌البلاغه
• رسالة فی حقیقة الایمان (تقریر)
• تعلیقات بر تفسیر شبر (تقریر)

 

آرامگاه شیخ محمود عتیق در قبرستان پائین زنجان

محمود عتیق معروف به حاج‌ملاآقاجان زنجانی در سال ۱۲۵۲ هجری شمسی بدنیا آمد ودرسال ۱۳۳۵ هجری شمسی در گذشت. اوازعلمای بزرگ شهر زنجان بود.

زندگی

او در روستای آق‌کند از توابع زنجان بدنیا آمد.علوم دینی را در مدرسهٔ «سید» زنجان آغاز کرد. نزد علمای بزرگی تلمذ کرد، مثل ایت‌الله شیخ و آخوند ملا قربانعلی زنجانی. در فقه، اصول، فلسفه و عرفان تحصیل کرد و حتی در علوم غریبه نیز ید طولانی یافت. در همان دوره بود که شروع به تهذیب نفس کرد. ارادتش به اهل‌بیت مثال‌زدنی بود.

• خیلی از بزرگان عرفان، دیدار با ملا آقا جان را از نقاط عطف و تأثیرگذار زندگی‌شان می‌دانستند، علمایی مثل ایت‌الله محمد جواد انصاری همدانی و شیخ جعفر مجتهدی. بعضی از علمای بزرگ، مثل ، شیخ موسی شبیری زنجانی ، علامه طباطبایی و به علم و دانش او اعتراف کرده بودند و او را از نوابغ عصر خود به شمار می‌آوردند.

 

سید حسن ابطحی در کنار حاج‌ملاآقاجان

او در سال ۱۳۳۵هجری شمسی از دنیا رفت مزار وی در قبرستان پائین شهر زنجان می‌باشد. آیت الله سیدحسن ابطحی که بیش از همه شاگردان یاد استادش را زنده نگاه داشت در کتابی به نام پرواز روح به بررسی زندگی وی می‌پردازد.حاج ملا آقا جان در آخرین نامه اش که چند روز قبل از فوتش نوشته بود خطاب به آیه الله سید حسن ابطحی چنین گفته : « تو تنها فردی بودی که مرا تا حدی شناختی » . مزار وی تاکنون چندین بار توسط آیه الله سید حسن ابطحی مرمت و بازسازی شده و اکنون زیارتگاه مشهوری در زنجان است.

خلیل جوادی (۱۳۵۳-) شاعر، ترانه‌سرا و طنزپرداز ایرانی متولد زنجان است . آثار او در زمینه شعر طنز و ترانه منتشر شده‌است و اغلب اشعار او در زمینه‌های اجتماعی است . معروفترین شعر او «محکمه الهی» نام دارد که روز قیامت را با بیانی شیرین و طنز آمیز توصیف می‌کند.

فعالیت‌ها

جوادی از سال ۱۳۷۷ تا سال ۱۳۸۲ کارشناس شورای شعر مرکز موسیقی سازمان صدا و سیما بوده است. او همچنین داوری بعضی از جشنواره های ادبی را بر عهده داشته است و کارشناس و مجری چند برنامه رادیویی و تلویزیونی بوده است. شعرهای او ابتدا در سال ۱۳۷۶ در مجموعه‌ای به نام «در سایه غزل» در کنار آثاری از ده غزلسرای دیگر منتشر شد. در سال‌های بعدی اشعار طنز او در جنگ‌های متعددی به چاپ رسید که از آن میان می‌توان دو کتاب «طنز امروز ایران» (به گردآوری ابراهیم نبوی) و «در حلقه رندان» (به اهتمام حوزه هنری) را نام برد.

محکمه الهی و محبوبیت

با انتشار کلیپ صوتی شعر محکمه الهی و چرخش دست به دست آن از طریق موبایل و اینترنت خلیل جوادی به اوج محبوبیت خود رسید. وی در این شعر با به چالش کشیدن شخصیتهای دو رو و ریا کار به وضعیت نا موزون جامعه اعتراض می‌کند. ابیات زیر بخشهایی از این شعر است:

نمونه شعر

آثار

• خیابان‌خوابها
• سمفونی جیر جیرکها

مصاحبه

مصاحبه‌های مختلفی با خلیل جوادی در رادیوها و نشریات و خبرگزاری‌ها صورت گرفته‌است که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

• مصاحبهٔ رادیو زمانه در آذر ۱۳۸۷
• مصاحبهٔ ایسنا در اردیبهشت ۱۳۸۷
• مصاحبهٔ مجله شعر در ۱۳۸۶

حسینقلی خان افشار،فرزند و نوهٔ ذوالفقار خان افشار، از شعرای دوره فتحعلی شاه.و آخرین حاکم خود مختار ایرانی اذربایجان بود و مدت طولانی را به مقاومت در برابر قوای روس پرداخت و فرمانده قوای روس سیسیانوف را به هلاکت رساند ولی سر انجام شکست خورد او جزو ملتزمین عباس میرزا بود و از این رو در شعر چاکری تخلص می‌کرد. عبدالرزاق دنبلی متخلص به مفتون در کتاب نگارستان دارا دربارهٔ او می‌نویسد:

"اسمش حسین‌قلی خان نبیرهٔ ذوالفقار خان افشار حاکم سابق خمسه، و او جوانی است با وفا و باوقار معروف به حُسن گفتار و موصوف به لطف رفتار، در جوانی آرام و تجربه‌اندوز پیران دارد. در نکته‌دانی و حسن مقال کاملاً محفل افروز است. نمکینش نمکین طرز پسندیده و سلوک سنجیده‌اش آیین است. قابلیت و سرمایه و استعداد در هر مایه دارد."

حسینقلی خان صاحب فرزندانی بود، از جمله:

• ذوالفقارخان اسعدالدوله، از سرداران جنگ هرات
• جمیله خانم، بانی مسجد خانم و همسر رضاقلی خان فخیم‏الدوله (پسر )
   

حسن اسماعیل‌زاده مشهور به چلیپا (زاده ۱۳۰۳ در زنجان، درگذشت ۲۰ بهمن ۱۳۸۵) در تهران نقاش قهوه‌خانه‌ای ایرانی بود.

زندگی

چلیپا از کودکی به همراهِ خانوادهٔ خود به تهران آمد و تا پایانِ عمر در این شهر زندگی کرد. موضوعِ اصلیِ نقاشی‌هایِ وی حماسه‌هایِ ملی و مذهبیِ ایرانی بود. از جمله می‌توان به نقاشی‌هایی بر اساسِ ماجرایِ سیاوش در شاهنامه، آیین‌هایِ شب یلدا و حنابندان و نیز جنگ‌هایِ حضرت علی ابن ابی‌طالب (ع) اشاره کرد.

وی در سالهایِ اخیر چندین نمایشگاهِ بزرگِ داخلی و خارجی برگزار کرده بود.

فرزند او کاظم چلیپا نیز از هنرمندان تجسمی می‌باشد.

منبع

• خبرگزاری ایسنا
• روزنامه جام جم

 

ذوالفقار خان اسعدالدوله و فخرالملک اردلان حاکم زنجان.

ذو الفقار خان افشار، از فئودال‌های بزرگ زنجان و فرزند حسین‌قلی‌خان افشار بود.

ذوالفقار خان در فتح هرات که در سالهای ۱۲۷۲ و ۱۲۷۳ رخ داد، با سواران خود به جنگ رفت و در کنار سلطان مراد میرزا حسام السلطنه پسر عباس میرزا جنگید و چون با فتح و پیروزی بازگشت مورد لطف شاه قرار گرفت. ناصرالدین شاه به وی درجه سرتیپی و لقب اسعد الدوله داد و او را به حکومت زنجان منصوب کرد.

فرزندان

1. علی‌قلی خان اعظام‌السطنه، در جوانی درگذشت. همسر او معززالدوله دختر سلطان‏علی‏خان وزیرافخم بود و صاحب یک فرزند شد:
   1. محمد ذوالفقاری (زادهٔ ۱۲۸۰ هـ. ش، درگذشت ۱۳۵۵ هـ. ش)، نمایندهٔ ادوار ۱۴، ۱۵، ۱۶ و ۱۷ مجلس شورای ملی، نایب رئیس دورهٔ ۱۷ مجلس شورای ملی، استاندار مازندران و اصفهان، سفیر کبیر ایران در کابل و سناتور تبریز در ادوار ۵، ۶ و ۷ مجلس سنای ایران.
2. حسین‏قلی‏خان اسعدالدوله

منابع

• عاقلی، باقر. خاندان‌های حکومت گر در ایران (جلد دوم). تهران: نشر نامک، ۱۳۸۶. ISBN 964-6895-42-5. 

تاج‌ماه آفاق‌الدوله نویسنده و مترجم ایرانی عصر قاجار بود.

تاج‌ماه احتمالا نخستین زنی است که در ایران دست به کار ترجمه زد. او نمایشنامه «نریمان نریمانف» را از ترکی به فارسی برگرداند و آن را در سال ۱۳۲۴ هجری قمری منتشر کرد. از تاج‌ماه غیر از این ترجمه مجموعه‌ای از نامه‌ها، شعر و کتابی به نام «صحّت مظفّری» برجای مانده است.

تاج‌ماه در ابتدای نمایشنامه «نادرشاه» خود را چنین معرفی می‌کند: «کمینه تاج‌ماه آفاق الدوله همشیره آقا اسماعیل آجودانباشی و عیال فتح الله ارفع السلطنه طالشی» پدر تاج‌ماه، میرزا علی‌اکبر خان زنجانی، از نظامیان عصر قاجار بود و برادرش (۱۲۶۵−۱۳۲۷ هجری قمری) از مخالفان مشروطه که از محمدعلی شاه حمایت می‌کرد و پس از فتح تهران و خلع محمدعلی شاه به دار آویخته شد. برادر دیگر آفاق‌الدوله میرزا ابراهیم خان زنجانی از پیشگامان ترجمه متون نمایشی به فارسی بود.

آفاق‌الدوله پس از پیروزی مشروطه خواهان از ارفع‌السلطان جدا شد و سال‌های برای احقاق حقوق خود تلاش کرد.

دیوان اشعار او در نگهداری می‌شود.

مهدی آریان‌نژاد(زادهٔ ۱۳۲۶ در زنجان - درگذشتهٔ ۱۳۸۹ در تهران) بازیگر سینما و تلویزیون بود.

این بازیگر که در مجموعه «هشدارهای پلیس» در دههٔ ۶۰ خورشیدی با عنوان «کمالی» معروف شده بود، سابقه حضور در فیلم هایی چون ، تبعیدی‌ها، ، ، کانی مانگا را نیز در کارنامه دارد.

او در اثر عارضه ریوی در تاریخ ۲۳ آبان ۱۳۸۹ در بیمارستان دکتر شریعتی تهران دار فانی را وداع کرد.

درگذشت او این تصور را ایجاد کرد که مهدی آرین‌نژاد که یک دوبلور ایرانی است درگذشته است.

زادروز	۱ مهر ۱۳۲۵ زنجان
درگذشت	۱۶ اردیبهشت ۱۳۸۳ تهران
ملیت	ایرانی
پیشه	شاعر
فرزندان	غزل منزوی

حسین منزوی (یک مهر ۱۳۲۵ - اردیبهشت ۱۳۸۳) شاعر ایرانی است. او بیشتر غزل‌سرا بود و هر چند گاهی شعر سپید هم می‌سرود.
منزوی در سال ۱۳۸۳ بر اثر آمبولی ریوی و سرطان در تهران درگذشت و در کنار آرامگاه پدرش در زنجان به خاک سپرده شد.

زندگی

او در یکم مهر سال ۱۳۲۵ در شهر زنجان و خانواده‌ای فرهنگی زاده شد. در سال ۱۳۴۴ وارد دانشکده ادبیات دانشگاه تهران شد. سپس این رشته را رها کرد و به جامعه‌شناسی روی آورد اما این رشته را نیز ناتمام گذاشت. نخستین دفتر شعرش در سال ۱۳۵۰ با همکاری به چاپ رسید و با این مجموعه به عنوان بهترین شاعر جوان برگزیده شد. سپس وارد رادیو و تلویزیون ملی ایران شد و در گروه ادب امروز در کنار نادر نادرپور شروع به فعالیت کرد.
چندی مسئول صفحه شعر بود و در سال نخست انتشار نیز با این مجله همکاری داشت. در سال‌های پایانی عمر به زادگاه خود بازگشت و تا زمان مرگ در این شهر باقی ماند. وی سرانجام در روز شانزدهم اردیبهشت سال ۱۳۸۳ در بیمارستان رجایی تهران درگذشت.
شناختنامۀ حسین منزوی در کتابی با نام به اهتمام (، ۱۳۹۰) منتشر شده است.

• با عشق در حوالی فاجعه- مجموعه غزلی سروده شده از سال ۱۳۶۷ تا ۱۳۷۲.
• این ترک پارسی‌گوی (بررسی شعر شهریار).
• از شوکران و شکر؛ مجموعه غزلی سروده‌شده از سال ۱۳۴۹ تا ۱۳۶۷.
• با سیاوش از آتش.
• از ترمه و تغزل؛ گزیده اشعار، ۱۳۷۶.
• از کهربا و کافور.
• با عشق تاب می‌آورم؛ شامل اشعار سپید و آزاد سروده شده از سال ۱۳۴۹ تا ۱۳۷۲.
• به همین سادگی (مجموعه شعرهای سپید).
• این کاغذین جامه؛ مجموعه برگزیده اشعار کلاسیک.
• از خاموشی‌ها و فراموشی‌ها.
• حنجرهٔ زخمی تغزل؛ دفتری از شعرهای آزاد و غزل‌های سروده شده از ۱۳۴۵ تا ۱۳۴۹.
• مجموعه اشعار حسین منزوی، انتشارات آفرینش و نگاه، 1388
• - ترجمه نیمایی از منظومه «حیدر بابایه سلام» سروده «شهریار».

 

آرامگاه حسین منزوی واقع در گورستان پایین شهر زنجان

نمونه ای از شعرهای آزاد و سپید

منابع

• از ترانه و تندر شناختنامۀ حسین منزوی
• غزل، شعر است نه قالب مریم جعفری آذرمانی
• سیاهپوش، افشین. «حسین منزوی». نشریه الکترونیکی ادبی عروض. بازبینی‌شده در ۱۰ مهر ۸۶.